Ad Verbruggen spreekt Peter Langerak in podcast De Nieuwe Wereld, over de staat van het rekenonderwijs in Nederland. Op papier is het goed geregeld: kerndoelen, streefdoelen, tussendoelen. Fundamentele en aanbodsdoelen. Cruciale doelen en sleuteldoelen. Opgeteld 1464 doelen voor verschillende doelen. Ondertussen is het rekenonderwijs in Nederland “één grote Janboel”, met leerkrachten die zeggen: “Ik wist niet dat er altijd werkende rekenprocedures bestaan”.
Ad en Peter bespreken de volgende onderwerpen:
📉Dalende trends in rekenvaardigheden: de resultaten van recente onderzoeken zoals PISA tonen een zorgwekkende dalende trend in de rekenprestaties van 15-16-jarige leerlingen. Ook de resultaten van het TIMSS-onderzoek wijzen op een afname in rekenvaardigheden bij leerlingen in groep 6 van het basisonderwijs.
🏫 Veranderingen in het rekenonderwijs: Verbrugge en Langerak bespreken hoe sinds de jaren ’70 aanzienlijke veranderingen in het rekenonderwijs zijn doorgevoerd. Deze veranderingen waren bedoeld om het onderwijs te moderniseren, maar hebben juist geleid tot de onderwijsramp waar we vandaag de dag middenin zitten.
🧮 Kritiek op Nederlandse rekendidactiek: de didactiek van ‘realistisch rekenen’, dat vanaf de jaren ’70 ingevoerd werd, wordt kritisch besproken. Dit onderwijsmodel stelt talige, contextuele sommen en individuele oplossingsstrategieën centraal. En we weten allemaal dat dit juist erg verwarrend is voor leerlingen.
📚 Invloed van uitgeverijen: Peter schetst vakkundig hoe nieuwe rekenmethodes door uitgeverijen zijn ontwikkeld om het ‘realistisch rekenen’ uit te voeren. In het gesprek wordt benadrukt dat een terugkeer naar de basis essentieel is om de rekenvaardigheden van leerlingen te verbeteren.
🔍 Is verandering/verbetering mogelijk? Ja zeker. De basisprincipes van rekenen moeten terug in het onderwijs. Dat zijn vier operaties (plus, min, keer en delen) met drie soorten getallen (gehele getallen, kommagetallen en breuken).
🚧 Belemmeringen voor verbetering: Langerak benadrukt dat de verbetering wordt tegengehouden doordat men vasthoudt aan niet empirisch getoetste uitgangspunten van Realistisch Rekenen. Hij roept op voor meer openheid voor alternatieve benaderingen en empirisch getoetste methodes. De zogenoemde monocultuur moet doorbroken worden.
Het gesprek onderstreept de noodzaak van een grondige evaluatie en herontwerp van het rekenonderwijs in Nederland om de afnemende trend in rekenvaardigheden om te buigen.
Bekijk de podcast hier:
Peter Langerak
Peter is onderwijspedagoog bij het Nederlands Mathematisch Instituut. Peter begeleidt scholen in het gebruik van de methode Foutloos Rekenen, ontwikkelt de methode door zodat het een volledige basisschoolmethode wordt en doet een promotieonderzoek aan de Vrije Universiteit Amsterdam.